Achtergrond

Star Taxi App is een in Roemenië gevestigde vennootschap die een gelijknamige smartphoneapp beheert waarmee gebruikers van taxidiensten rechtstreeks in contact worden gebracht met taxichauffeurs. Met deze app kunnen gebruikers een zoekopdracht voor taxiritten uitvoeren, waarna zij een lijst krijgen te zien van taxichauffeurs die beschikbaar zijn voor een rit. De gebruiker is vervolgens vrij om uit die lijst een chauffeur te kiezen en contact met de chauffeur op te nemen. De taxigebruiker betaalt aan het einde van een rit rechtstreeks aan de chauffeur. De taxichauffeurs betalen maandelijkse abonnementskosten aan Star Taxi App.

In 2017 wijzigt de gemeenteraad van Boekarest het vergunningstelsel voor ‘dispatching’ activiteiten waardoor ook Star Taxi App voortaan verplicht is een vergunning aan te vragen voor de door haar verleende diensten. Star Taxi weigert dit te doen en krijgt vervolgens een geldboete wegens overtreding van de vergunningplicht. Star Taxi App vecht de boete aan met het argument dat haar activiteit een ‘dienst van de informatiemaatschappij’ is, waarvoor een dergelijke vergunningsplicht niet mag worden opgelegd. De Roemeense rechter legt de kwestie vervolgens voor aan het Europees Hof.

Uitspraak

Het Hof stelt allereerst vast dat de door Star Taxi App aangeboden dienst in beginsel voldoet aan de definitie van een ‘dienst van de informatiemaatschappij’. De dienst wordt namelijk tegen vergoeding, op afstand, via elektronische weg en op individueel verzoek van een afnemer verricht. In dit verband doet het niet ter zake dat een taxigebruiker gratis gebruik kan maken van de app; de taxichauffeur betaalt immers wel aan Star Taxi.

In eerdere rechtspraak (waaronder de Airbnb Ireland en Uber Spain zaak) had het Hof evenwel geoordeeld dat een dienst die de kenmerken van een ‘dienst van de informatiemaatschappij’ vertoont niet altijd als zodanig moet worden aangemerkt. Dit is met name het geval wanneer het gaat om een bemiddelingsdienst die integrerend deel uitmaakt van een dienstenpakket waarvan het hoofdelement bestaat in een dienst die onder een andere juridische kwalificatie valt.

Volgens het Hof is hiervan in deze casus geen sprake. De taxichauffeurs die gebruik maken van de Star Taxi App zijn vergunninghoudende taxichauffeurs die reeds op de taximarkt actief zijn en voor wie deze bemiddelingsdienst slechts één van de manieren is om klanten aan te trekken, waarvan het gebruik bovendien geenszins noodzakelijk is voor hen. Star Taxi verschilt hierin van Uber. In de Uber-zaak overwoog het Hof uitdrukkelijk dat Uber gebruik maakt van particuliere bestuurders die hun eigen voertuig gebruiken, en die zonder de Uber-app vermoedelijk geen vervoerdiensten zouden leveren.

Star Taxi oefent voorts zeer beperkt invloed uit op de taxidienstverlening. Star Taxi selecteert de taxichauffeurs niet, stelt niet de ritprijs vast, incasseert de ritprijs niet, en houdt voorts geen toezicht op de kwaliteit van de voertuigen en hun chauffeurs, noch op het gedrag van die chauffeurs. Ook hierin verschilt Star Taxi volgens het Hof van Uber. Uber stelt immers de maximumprijs van een rit vast, int de betaling, en oefent ook een zekere controle uit op de kwaliteit van de voertuigen, van hun bestuurders en op hun gedrag, dat eventueel kan leiden tot hun uitsluiting.

Het Hof concludeert daarom dat de dienst van Star Taxi App (anders dan Uber) niet kan worden geacht integrerend deel uit te maken van een dienstenpakket waarvan het hoofdelement bestaat in een vervoerdienst. Deze dienst is dus een dienst van de informatiemaatschappij, die onder de richtlijn inzake elektronische handel valt. Het Hof laat het vervolgens aan de Roemeense rechter om te beoordelen of het nieuwe vergunningsstelsel is toegestaan onder het strenge regime dat daarvoor geldt onder de richtlijn inzake elektronische handel.

Vragen?

Heeft u vragen over de juridische aspecten van online platforms of e-commerce, neemt u dan contact op met Jeroen van Helden.

Dit blog maakt onderdeel uit van de blogserie: ‘Online platforms’: