Aanvraag aanwijzing monument

De Erfgoedvereniging Bond Heemschut en de Stichting het Cuypersgenootschap hebben aan de gemeente Zwolle gevraagd om de gebouwen van de energiecentrale aan te wijzen als gemeentelijk monument. Waarschijnlijk omdat de sloop van de centrale zich nu in de actieve fase bevindt, zoals de voorzieningenrechter opmerkt. De aanwijzing als monument zou de sloop vervolgens kunnen voorkomen. Overigens geldt voor rijksmonumenten dat een aanwijzing niet kan worden aangevraagd. Een rijksmonumentenstatus kan alleen ambtshalve door de minister worden verleend. De Erfgoedverordening van de gemeente Zwolle biedt dus wel deze mogelijkheid voor wat betreft gemeentelijke monumenten. Dit verschilt per gemeente.

Voorlopige voorziening

De gemeente Zwolle wijst het verzoek echter af. Tegen deze afwijzing tekenen verzoekers bewaar aan. Gedurende deze bezwaarprocedure staat het vanwege de afwijzing de eigenaar van de energiecentrale vrij om de bouwwerken alsnog te slopen. Vandaar dat de erfgoedverenigingen om onomkeerbare gevolgen te voorkomen aan de voorzieningenrechter vragen om hangende de bezwaarprocedure de centrale als monument aan te wijzen. De voorzieningenrechter merkt ten eerste op dat het aanwijzen van een bouwwerk tot monument een bevoegdheid is die bij de gemeente ligt. Hij behoort de beslissing en afwegingen van de gemeente daarom terughoudend te toetsen. Door het bouwwerk tijdelijk als monument aan te wijzen, zou hij buiten die terughoudende toetsing treden. In zijn belangenafweging laat de voorzieningenrechter het belang van de slopende partij voorgaan. Dit, omdat ruim twee jaar eerder al een sloopmelding door de provincie is geaccepteerd en enkele maanden geleden de eveneens benodigde vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet is verleend. De sloop was kortom veel eerder voorzienbaar dan dat de erfgoedverenigingen in actie zijn gekomen. Bovendien staan de sloopwerkzaamheden niet ter discussie in deze procedure tussen verzoekers en de gemeente, maar de weigering een monumentale status aan het gebouw toe te kennen. Maatregelen tegen de huidige sloopwerkzaamheden liggen volgens de rechter dus buiten de rechtsverhoudingen die uit het aangevochten besluit voortvloeien, want de bevoegdheid om de sloop toe te staan ligt bij de provincie en niet de gemeente. De erfgoedverenigingen hadden dus eerder in actie moeten komen om de sloop mogelijk af te kunnen wenden.

Vragen?

Heeft u vragen over deze kwestie, neemt u dan contact op met Arjen van Rijn, Partner & advocaat Vastgoed,