Ontslag op staande voet verslaafde werknemer. Let op!

Een voorwaarde voor een geldig ontslag op staande voet is dat de werkgever een ‘dringende reden’ heeft voor het ontslag. Zo’n dringende reden is bijvoorbeeld diefstal. Andere voorbeelden van een dringende reden en hoe een ontslag op staande voet aan te pakken kunt u hier lezen.

Vaak zal een dringende reden het gevolg zijn van ernstig verwijtbaar gedrag van de werknemer. Zoals het geval is bij een verkoper in een modezaak die kledingstukken zonder betaling mee naar huis neemt. Maar in bijzondere gevallen zijn de handelingen van de werknemer wel zeer kwalijk, maar kan het hem niet (ernstig) worden verweten. Dit lazen we recent weer in een uitspraak van de kantonrechter Leeuwarden. Wat was het geval?

Een manager Financiën en ICT heeft in ongeveer een half jaar tijd aanzienlijke geldbedragen verduisterd vanaf de bankrekeningen van de verschillende bv’s van zijn werkgever. Hij gebruikte het geld (€ 595.000 !) om mee te gokken. Na het ontslag op staande voet blijkt dat de werknemer niet alleen een gokverslaving heeft, maar ook last heeft van terugkerende depressies en een zogenaamde vermijdende persoonlijkheidsstoornis. De kantonrechter oordeelt dat het ontslag op staande voet terecht is. De werknemer heeft een verantwoordelijke functie en de werkgever moet hem blind kunnen vertrouwen. Een manager Financiën die geld verduistert geeft zijn werkgever een dringende reden. En dus mocht deze op staande voet ontslagen worden. Terecht zou je denken en daarmee is de kous af. Of niet?

Vervolgens beoordeelt de kantonrechter of de werknemer een ernstig verwijt kan worden gemaakt van de verduistering. Dit wordt gedaan om te bezien of de werknemer wellicht toch recht zou hebben op een transitievergoeding. In de rechtspraak omgedoopt tot het zogenoemde ‘luizengaatje’. De kantonrechter merkt daarbij op dat de lat voor ‘ernstige verwijtbaarheid’ hoog moet worden gelegd. Hoewel juist, is dit een vreemde opmerking. Alsof de lat voor ontslag op staande voet, dat leidt tot een onmiddellijke stopzetting van de salarisbetaling én het weigeren van een WW-uitkering, niet hoog zou moeten liggen.

Naar het oordeel van de kantonrechter kan er sprake zijn van zodanige verslaving dat iemands denken, willen, oordelen en doelgericht handelen daardoor zo ingrijpend worden beïnvloed, dat dit gedrag niet aan de werknemer kan worden toegerekend. Daarvoor is dan wel vereist dat de verslaving gepaard gaat met of voortvloeit uit een psychische stoornis. Bij de manager Financiën was dit het geval. Daarom kan de verduistering hem niet ernstig worden verweten. Een voor de werkgever moeilijk te volgen beoordeling. En hiermee staat de deur open naar de transitievergoeding.

De kantonrechter kent toch geen transitievergoeding toe. Omdat de werkgever een beroep had gedaan op de ‘redelijkheid en billijkheid’. Een terechte uitspraak volgens mij. Het zou de wereld op zijn kop zijn als iemand die zo’n groot bedrag heeft gestolen een ontslagvergoeding zou krijgen van € 22.000. Wat je wel weer leert uit deze uitspraak is het grote belang van verweer voeren bij de rechter. Alles wat een werknemer na ontslag op staande voet aanvoert, moet worden besproken en weerlegd.

De werkgever in het hiervoor genoemde voorbeeld hoeft geen transitievergoeding te betalen. Het zogenoemde ‘luizengaatje’ doet hem niet de das om. Maar de kantonrechter had evengoed kunnen oordelen dat de verslaafde werknemer wel recht had op de transitievergoeding. Of zelfs dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig was. Als u vermoedt dat een werknemer een verslaving heeft, is het zaak om extra zorgvuldig te handelen. Een verslaving is dikwijls gelijk te stellen met een ziekte, zodat zelfs een opzegverbod kan gelden in een ontbindingszaak of een zwaarwegende persoonlijke omstandigheid die maakt dat een ontslag op staande voet geen stand kan houden.

Bij een dringende reden moet u snel handelen. Maar ook weloverwogen. Een goed juridisch advies is onontbeerlijk bij een ontslag op staande voet.

Heeft u nog vragen, Neemt u dan contact op met Henriëtte van Baalen, Partner, Advocaat & mediator, Arbeid, Medezeggenschap & Mediation.