Aandeelhoudersovereenkomst
In een aandeelhoudersovereenkomst leggen de aandeelhouders specifieke afspraken vast over hun samenwerking. Denk bijvoorbeeld aan non-concurrentie, afspraken over het nemen van belangrijke besluiten, dividendbeleid en een periodieke informatieplicht van het bestuur. Ook kan de aandeelhoudersovereenkomst voorzien in afspraken voor het geval in de toekomst een aandeelhouder uittreedt of toetreedt.
Uittreden van een aandeelhouder
Als een aandeelhouder uittreedt, betekent dat eigenlijk dat die aandeelhouder zijn aandelen verkoopt. In de statuten is vaak opgenomen dat de aandeelhouder eerst zijn aandelen aan de andere zittende aandeelhouders moet aanbieden, voordat hij zijn aandelen aan een externe partij mag overdragen. Gedachte hierachter is dat zittende aandeelhouders niet willen dat zij zomaar worden geconfronteerd met een nieuwe aandeelhouder die zij niet kennen.
In de statuten is vaak geregeld hoe de prijs van de aandelen wordt bepaald. In een aandeelhoudersovereenkomst kunnen aanvullende afspraken worden gemaakt. Daarin staat bijvoorbeeld dat de prijs die een aandeelhouder van de zittende aandeelhouders ontvangt afhankelijk is van de reden van zijn uittreden. Een aandeelhouder die zijn waarde voor de onderneming heeft bewezen en de afspraken is nagekomen (‘good leaver’) ontvangt een hogere prijs dan iemand die vertrekt vanwege bijvoorbeeld fraude, diefstal, ontslag als bestuurder of werknemer of het niet nakomen van de afspraken (‘bad leaver’). De bad leaver wordt ‘gestraft’ doordat hij slechts een beperkt gedeelte van de werkelijke waarde van zijn aandelen ontvangt.
Tip: maak in een aandeelhoudersovereenkomst afspraken over de bepaling van de prijs en een eventuele betalingsregeling. Voor de achterblijvende aandeelhouders is het vervelend als zij een bad leaver het volle pond voor de aandelen moeten betalen. Ook komt het voor dat zittende aandeelhouders de aandelen van een vertrekkende aandeelhouder wel willen kopen, maar dat niet in een keer kunnen betalen. Een vooraf afgesproken betalingsregeling kan uitsluitsel bieden.
Toetreden van een nieuwe aandeelhouder
Toetreding van een nieuwe aandeelhouder kan op twee manieren. De eerste is dat de vennootschap nieuwe aandelen uitgeeft. De nieuwe aandeelhouder koopt dan de aandelen van de vennootschap en betaalt daarvoor aan de vennootschap een koopsom. Reden voor uitgifte kan zijn dat de vennootschap hiermee eigen vermogen aantrekt en het geld kan gebruiken voor nieuwe investeringen of andere doeleinden.
De tweede optie is dat een of meer van de zittende aandeelhouders een gedeelte van hun aandelen leveren aan de nieuwe aandeelhouder. De koopsom die de nieuwe aandeelhouder dan moet betalen, is voor de verkopende aandeelhouders.
Tip: neem voor beide gevallen in de aandeelhoudersovereenkomst op dat een nieuwe aandeelhouder altijd pas aandelen mag verwerven (door uitgifte of door levering door de zittende aandeelhouders) als diegene eerst schriftelijk bevestigt zich aan de afspraken van de aandeelhoudersovereenkomst te zullen houden. Het is vervelend als een nieuwe aandeelhouder zich niet hoeft te houden aan bijvoorbeeld afspraken over de prijsbepaling bij zijn uittreden. Dat kan worden voorkomen door af te spreken dat die nieuwe aandeelhouder partij bij de aandeelhoudersovereenkomst moet worden, voordat hij aandelen mag krijgen. Ook staat vaak in een aandeelhoudersovereenkomst dat de aandeelhouders niet zullen investeren in of betrokken zullen zijn bij concurrerende ondernemingen. Daar moet ook een nieuwe aandeelhouder zich aan houden.
Conclusie
Als uw B.V. te maken krijgt met uittredende of toetredende aandeelhouders, kan discussie en onduidelijkheid ontstaan. Een goede aandeelhoudersovereenkomst bevat afspraken die deze discussie en onduidelijkheid voorkomen. Daarin staan namelijk de afspraken over de samenwerking tussen de aandeelhouders en wat er gebeurt als een zittende aandeelhouder uittreedt, of er juist een nieuwe aandeelhouder toetreedt.
Vragen?
Heeft u vragen over uw aandeelhoudersovereenkomst, of wilt u hulp bij het opstellen ervan? Neem contact op met Tim de Vries, advocaat ondernemingsrecht