Een hamburger is geen pizza!

Franchiseformules zullen van tijd tot tijd hun assortiment willen aanpassen of uitbreiden teneinde concurrerend te kunnen blijven ten opzichte van de rest van de branche. Franchisegevers beogen daarmee hun formule verder te kunnen ontwikkelen. Dat een dergelijke formule wijziging niet altijd zonder slag of stoot gaan, blijkt treffend uit een recente uitspraak waarbij een verhuurder, aldus de rechter, terecht bezwaar maakt tegen een assortimentswijziging van de franchisegever.

De franchiseformule New York Pizza huurt sinds 2006 van de NS bedrijfsruimte op station Amsterdam Centraal. Op enig moment zou het restaurant naar de midden tunnel van het station verhuizen. Hoewel de NS aanstuurde op een bestemmingsbeding met inhoud “Winkelruimte ten behoeve van de verkoop van pizza’s” wilde New York Pizza een (bredere) bestemmingsbeding waarbij rekening werd gehouden met de New York Pizza-formule. Uiteindelijk zijn beide partijen akkoord gegaan met het navolgende bestemmingsbeding in de huurovereenkomst:

“Winkelruimte ten behoeve van de exploitatie van een vestiging van de formule “New York Pizza”. In de winkelruimte mogen producten worden verkocht die horen bij de formule “New York Pizza”, met dien verstande dat het accent van de verkochte producten dient te liggen bij de verkoop van (slices van) pizza’s en aanverwante artikelen”

Toen het moment van verhuizen naar de midden tunnel daar was, bleek echter dat het oppervlakte van het gehuurde niet 55 m² was, doch bijna tweemaal zoveel (91 m²). Reden voor New York Pizza en de NS om wederom in overleg te gaan. Gezien de beschikbare ruimte wilde New York Pizza in het gehuurde een tweede formule exploiteren, doch de NS zag helaas weinig heil in de door New York Pizza voorstelde wok- en hamburgerformules.

In de nieuwe huurovereenkomst medio 2013 werd opgenomen dat de NS eisen stelde aan de bestemming, het gebruik en de uitstraling van het gehuurde. Het bestemmingsbeding in de nieuwe huurovereenkomst was inhoudelijk hetzelfde als voornoemd bestemmingsbeding in de oude huurovereenkomst, waarbij dus aansluiting werd gezocht bij de franchiseformule van New York Pizza.

Vanaf 2015 zijn New York Pizza-restaurants in Nederland ook hamburgers gaan verkopen en is de hamburger uiteindelijk opgenomen in de landelijke formule.

Medio 2017 heeft New York Pizza aan de NS bericht dat zij voornemens was om ‘burgerkitchen’ goed neer te zetten in het gehuurde, hetgeen volgens New York Pizza ook kon, omdat de verkoop van hamburgers ondertussen ook onder de landelijke formule viel en het accent op de verkoop van pizza’s bleef. De NS deelde deze mening niet en verbood New York Pizza om hamburgers te verkopen in het gehuurde.

De rechter is ook van mening (ECLI:NL:RBAMS:2018:4251 – klik hier voor het vonnis) dat New York Pizza geen hamburgers mag verkopen in het gehuurde. Aldus de rechter hebben partijen beoogd duidelijke afspraken te maken over het gebruik van het gehuurde, waarbij tevens overeengekomen is dat voor afwijkingen, dan wel een assortimentswijziging, steeds toestemming aan de NS gevraagd moest worden. De uitleg die New York Pizza geeft aan voornoemd bestemmingsbepaling, namelijk dat de exploitatie zich ook mag gaan richten op andere producten indien deze tot de New York Pizza formule (gaan) horen, zolang op de verkoop van pizza’s maar de nadruk blijft liggen, is naar het oordeel van de kantonrechter ruimer dan New York Pizza op grond van de voorgeschiedenis redelijkerwijs mocht aannemen. De hamburger is geen aanverwant product en komt volgens de rechter te prominent in beeld in het gehuurde.

Een hamburger is inderdaad geen pizza. Er kan zeker begrip worden opgebracht voor het feit dat de belangen van de verhuurder in bescherming worden genomen, zeker aangezien er kennelijk al andere aanbieders van hamburgers aanwezig waren in het station. Anderzijds is het natuurlijk wel zeer zuur voor een franchisegever als New York Pizza dat de uniformiteit van haar franchiseformule – de pijler van een formule – op een dergelijke wijze doorkruist kan worden door een verhuurder. Had New York Pizza verder niet gerechtvaardigd erop mogen vertrouwen dat de zinsnede “de formule New York Pizza” in het bestemmingsbeding voldoende aanknopingspunten zou bieden om eventuele wijzigingen in de formule het hoofd te bieden? Wat daar ook van zij – onderhavige kwestie geeft treffend weer dat een formule wijziging ook vanwege huur-technische redenen de nodige voeten in de aarde kan hebben.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Menno de Wijs, advocaat, m.dewijs@declercq.com