De ondergang van een franchiseformule

In de discussie over franchisewetgeving wordt (terecht) gewezen op de machtsasymmetrie tussen de franchisegever en haar franchisenemers. De franchisegever heeft doorgaans op diverse vlakken het overwicht ten opzichte van haar franchisenemers. Echter, in de praktijk blijkt een franchisegever kwetsbaar te zijn voor collectieve acties van de franchisenemers. Denk daarbij aan de situatie als franchisenemers collectief hun fee betalingen opschorten. In het uiterste geval kan dit zelfs leiden tot de ondergang van de franchiseformule, zoals ook blijkt uit een rechtszaak bij de rechtbank Gelderland.

Eerder merkte ik al op in het Het Financieele Dagblad (klik hier voor het volledige artikel) dat franchisegevers kwetsbaar zijn voor collectieve acties en dat met name collectieve opschortingen van fee betalingen de franchisegever veel pijn kunnen doen. In een recente kwestie bij de kort geding rechter van de rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2018:2450 – klik hier voor het volledige vonnis) wordt nogmaals bevestigd dat een franchisegever in zwaar weer terecht komt als dit gebeurt.

De feiten van voornoemde kwestie zijn kort samengevat als volgt. Color Glo Benelux heeft op enig moment de rechten verkregen om als master franchisenemer de ‘Color Glo’ formule als franchisegever te gaan exploiteren. Als tegenprestatie daarvoor diende Color Glo gedurende een bepaalde periode een bepaalde maandelijkse fee te voldoen aan Recofix.

Helaas ontstond er op enig moment een geschil tussen Color Glo en haar franchisenemers, omdat laatstgenoemden klachten hadden over de wijze waarop binnen de formule opdrachten werden verdeeld onder de franchisenemers. Toen de franchisenemers meenden dat deze klachten niet naar behoren werden opgelost door Color Glo schortten zij hun maandelijkse fee betalingen op.

Als gevolg hiervan ontstonden er bij Color Glo liquiditeitsproblemen en kon zij op haar beurt de maandelijkse fees niet meer betalen aan Recofix. Deze zegde vervolgens primair de samenwerking op en ontbond subsidiair de master franchiseovereenkomst. Recofix vorderde daarna bij de rechter nakoming van de in de overeenkomst opgenomen ongedaanmakingsverplichtingen die er feitelijk op neerkwamen dat Color Glo haar exploitatie zou moeten staken.

Color Glo verweerde zich in deze procedure door te stellen dat zij onder een onjuiste voorstelling van zaken deze overeenkomst had gesloten. Color Glo veronderstelde dat zij een landelijk dekkend netwerk van franchisenemers zou verkrijgen en bovendien dat de franchisenemers goed zouden functioneren. Dat bleek niet het geval te zijn.

Dit verweer van Color Glo mag echter niet baten. De kort geding rechter stelt vast dat Color Glo inderdaad nalatig is geweest om aan haar betalingsverplichtingen jegens Recofix te voldoen en dat Recofix dus terecht de overeenkomst heeft beëindigd. Hoewel de rechter opmerkt dat de vorderingen van Recofix “ver gaan” en “in principe onomkeerbaar” zijn, wordt Color Glo desalniettemin veroordeeld tot het per direct staken van haar exploitatie als master franchisenemer.

Daarmee is het lot van deze formule bezegeld. Er vanuit gaande dat Color Glo de entiteit is die met de franchisenemers heeft gecontracteerd, kan op grond van het voorgaande geconcludeerd worden dat Color Glo niet (meer) in staat zal zijn om deugdelijk aan haar verplichtingen jegens de franchisenemers te voldoen. De franchisenemers kunnen die wanprestatie vervolgens aangrijpen om de franchiseovereenkomsten te ontbinden met Color Glo. De ondergang van deze formule is daarmee een feit.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Menno de Wijs, advocaat, m.dewijs@declercq.com