Blogserie Herstructurering (Deel 5: de positie en rol van de Raad van Commissarissen)

De toezichthoudende rol van de Raad van Commissarissen binnen een onderneming heeft een steeds grotere invulling gekregen. Regelmatig is in de rechtspraak vastgesteld dat in verschillende situaties sprake dient te zijn van actief toezicht, in plaats van het ‘gebruikelijke’ toezicht achteraf. Daarbij dient de balans te worden gezocht tussen het daadwerkelijk toezicht houden en voorkomen dat een Raad van Commissarissen als beleidsbepaler wordt gezien.

Met de inwerkingtreding van de WHOA hebben ondernemingen een nieuw instrument om de continuïteit veilig te stellen en kan dus ook een nieuwe situatie voor een Raad van Commissarissen ontstaan. Onduidelijk is nog welke rol de Raad van Commissarissen op zich dient te nemen, terwijl de tijd om tot een WHOA-akkoord te komen veelal zeer kort zal zijn en er een zekere druk bestaat. Vergelijkbare situaties bieden echter wel enkele handvatten. Indien een onderneming in moeilijker vaarwater komt te verkeren en een reorganisatie of herstructurering op handen is, wordt van de Raad van Commissarissen een (pro)actievere rol wordt verwacht. Hij zal korter op de bal moeten zitten en informatie moeten opvragen, in plaats van zich afhankelijk op te stellen ten opzichte van het bestuur. Dat zal ook moeten gebeuren ingeval een WHOA-traject wordt voorbereid. Het bestuur zal daarnaast de Raad van Commissarissen actiever bij het traject dat wordt vormgegeven moeten betrekken, zodat laatstgenoemde een eigen, zelfstandige afweging kan maken. Door de Raad van Commissarissen zal immers moeten worden beoordeeld of het voorgenomen akkoord evenwichtig is, wat het voor de onderneming betekent en bovendien wat het eventuele akkoord betekent voor de lange termijn voor de onderneming en haar strategie. Dit zijn immers punten die ook bij een gezonde onderneming aan toetsing door de Raad van Commissarissen onderhevig zijn.

Nu een WHOA-akkoord veelomvattender is dan genoemde onderwerpen en van wezenlijke invloed kunnen zijn op de (toekomstige) koers van de onderneming verdient het aanbeveling dat een Raad van Commissarissen zich door een eigen adviseur hierover laat informeren. Voorkomen moet worden dat een WHOA-akkoord wordt vormgegeven met daarin punten die tot de portefeuille van de Raad van Commissarissen behoren, maar gemist zijn door de druk die bestond en snelheid waarmee alles geregeld moest worden. Als Raad van Commissarissen dient men zich aldus actief op te stellen en het advies is om zich van eigen bijstand te voorzien opdat een juiste invulling van de rol en taak van de Raad van Commissarissen wordt gegeven.

Sacha Krekel, advocaat/partner Ondernemingsrecht en Herstructureringen

Deel 1: Het verschil tussen vaste en tijdelijke overeenkomsten

Deel 2: De WHOA en de borgsteller

Deel 3: De WHOA en medezeggenschap

Deel 4: Hoe om te gaan met de flexibele schil

Deel 5: De rol van de Raad van Commissarissen