De eigenaar had echter het procesrecht bij schadevergoeding niet goed voor ogen. Dit is ook niet zo vreemd, aangezien de regels met betrekking tot overheidsaansprakelijkheid complex zijn. Deze regels zijn bovendien twee jaar geleden ingrijpend gewijzigd.
In eerste aanleg acht de rechtbank zich om twee redenen niet bevoegd. Ten eerste omdat de eigenaar niet heeft doorgeprocedeerd tegen het aanwijzingsbesluit, zodat volgens het leerstuk van de formele rechtskracht dit besluit voor rechtmatig gehouden moet worden. Hierdoor staat niet vast dat de schade die de eigenaar stelt te lijden het gevolg is van een onrechtmatig besluit, zodat niet wordt voldaan aan een belangrijk vereiste bij een bestuursrechtelijk schadeverzoek.
Ten tweede verzoekt de eigenaar om meer dan € 25.000 schadevergoeding. In zaken waar de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) de hoogste bestuursrechter is, zoals bij de aanwijzing van een beschermd monument, geldt dat de bestuursrechter slechts bevoegd is van een schadeverzoek kennis te nemen indien de gevraagde vergoeding ten hoogste € 25.000 bedraagt. Bij een hoger gevorderd schadebedrag is de civiele rechter bevoegd.
Gelukkig voor de eigenaar vond de ABRvS tijdens het hoger beroep nog een eerder verzoek om schadevergoeding aan de minister en een reactie van de minister hierop. Deze reactie is een besluit waartegen de eigenaar bezwaar had kunnen indienen, maar de wettelijk vereiste rechtsmiddelenclausule ontbrak, zodat de eigenaar dit wellicht ook niet wist. Gelet op het ontbreken van deze clausule en op basis van het oude schadevergoedingsrecht, dat ten tijde van dit eerste verzoek nog gold, had het huidige schadeverzoek volgens de ABRvS als bezwaarschrift moeten worden gekwalificeerd en moet het alsnog in behandeling worden genomen door de minister.
Alleen al vanwege het procesrecht is het kortom raadzaam om ook in een bestuursrechtelijke procedure u bij te laten staan door een advocaat, zodat u geen kostbare procesrechtelijke fouten maakt.
Voor vragen of meer informatie over monumentenrecht kunt u terecht bij Arjen van Rijn.