XYZ-formule bepaalt hoogte schadevergoeding bij kennelijk onredelijk ontslag

De gerechtshoven Amsterdam, ’s-Hertogenbosch en Leeuwarden hebben recentelijk een nieuwe methode geïntroduceerd voor de berekening van de hoogte van een eventueel toe te kennen schadevergoeding in geval van een kennelijk onredelijk ontslag: de zogenoemde XYZ-formule. Deze wordt als volgt toegepast. X (aantal ‘gewogen’ dienstjaren) x Y (laatstverdiende loon) x Z (correctiefactor). In de Z-factor worden alle omstandigheden van het geval meegewogen, zoals de opzeggingsgrond, de leeftijd van de werknemer, zijn kansen op de arbeidsmarkt, etc. De gerechtshoven hebben echter bepaald dat de Z-factor in principe niet hoger zal zijn dan 0,5.

Het is niet de eerste keer dat de rechters zich hebben gebogen over de vraag hoe de hoogte van de schadevergoeding bij kennelijk onredelijk ontslag moet worden berekend. Op 14 oktober 2008 heeft het Gerechtshof ’s-Gravenhage een eigen berekeningsmethode toegepast. Dit hof gaat uit van de regel dat de schadevergoeding 70% zou moeten bedragen van de beëindigingsvergoeding op basis van de kantonrechtersformule. Die vaste korting van 30% acht het hof gerechtvaardigd omdat een arbeidsovereenkomst bij het voeren van een ontbindingsprocedure in de regel eerder eindigt, dan wanneer de werkgever kiest voor opzegging van de arbeidsovereenkomst. In dat laatste geval moet de werkgever daartoe immers eerst toestemming van UWV Werkbedrijf (voorheen: CWI) krijgen, waarna bovendien een opzegtermijn in acht dient te worden genomen. Overigens heeft het Gerechtshof ’s-Gravenhage aangegeven vast te houden aan deze methode en zal de XYZ-formule niet toepassen.

Een en ander betekent overigens niet dat in alle gevallen waarin door de werkgever geen of een lagere vergoeding is aangeboden, sprake zal zijn van kennelijk onredelijk ontslag en er voor de werknemer automatisch een aanspraak op bovengenoemde schadevergoeding ontstaat. Zowel door de correctiefactor in de kantonrechtersformule (ook wel C-factor genoemd) als de Z-factor, die de mate van verwijtbaarheid van de werkgever of werknemer weergeven, kan rekening worden gehouden met alle relevante omstandigheden van het specifieke geval

Heeft u vragen over de XYZ-formule, neet u dan contact op met Caroline Mehlem, advocaat arbeidsrecht.