Statutenwijziging van een vereniging mogelijk via de rechter

De Reddingsbrigade is een vereniging met 172 leden. De overkoepelende organisatie van reddingsbrigade, de KNBRD, heeft sinds 2022 nieuwe modelstatuten. De Reddingsbrigade wilde – en was overigens ook door de KNBRD verplicht –haar statuten in lijn te brengen met deze modelstatuten. Daarbij liep de Reddingsbrigade tegen het probleem aan dat een statutenwijziging zeer moeilijk – zo niet onmogelijk – was op grond van haar statuten.

In de statuten was namelijk opgenomen dat statutenwijziging alleen mocht plaatsvinden na instemming van een ledenvergadering waarbij ten minste twee derden van de leden aanwezig waren. De Reddingsbrigade heeft twee ledenvergaderingen georganiseerd voor de statutenwijziging, maar op beide ledenvergaderingen waren er (veel) te weinig leden aanwezig. Het quorum werd steeds niet gehaald. Het alternatief was dat alle leden buiten de vergadering om toestemming zouden geven voor de statutenwijziging. Slechts 40 leden reageerden en gaven de gevraagde toestemming. De Reddingsbrigade besloot naar de rechter te stappen met het verzoek om een ontheffing van de quorumeis te verlenen.

Ondanks dat in de wet geen regeling is opgenomen die het mogelijk maakt voor de rechter om de statuten van een vereniging te wijzigen, heeft de rechter in dit geval de verzochte ontheffing voor de quorumeis toch verleend. Daarmee is de statutenwijziging alsnog mogelijk gemaakt door de rechter. De rechter overwoog dat de quorumeis het feitelijk onmogelijk maakte voor de Reddingsbrigade om de statuten te wijzigen. Er was geen reële mogelijkheid dat op een ledenvergadering wel het quorum gehaald zou worden. Op grond van de redelijkheid en billijkheid zou deze uitkomst onaanvaardbaar zijn. Om die reden heeft de rechter de ontheffing verleend.

Deze uitspraak benadrukt het belang van goed geformuleerde statuten. In de meeste statuten is opgenomen dat wanneer in de eerste vergadering het quorum niet wordt gehaald een tweede vergadering georganiseerd kan worden waarbij de quorumeis niet geldt. In oude statuten ontbreekt dit vaak. In dat geval is het dus ook mogelijk om via de rechter ontheffing te krijgen van de strikte statutaire eisen waardoor wijziging toch mogelijk is.

Loopt u tegen problemen aan bij het wijzigen van de statuten van uw stichting of vereniging? Neem contact op met Sonja Geldermans, advocaat Ondernemingsrecht.

Wilt u elke maand een overzicht van updates en blogs in uw mailbox? Klik dan hier om u in te schrijven voor de nieuwsbrief!