Commercieel object
Een commercieel object wisselt doorgaans vaker van eigenaar dan een particuliere woning. Percelen worden door de ene partij aangekocht, om daarna weer te worden verkocht aan een andere commerciële partij. De kunst is om de potentie van een perceel te herkennen en daarop meerwaarde te realiseren – bijvoorbeeld door herontwikkeling. Daarmee wordt een verouderd commercieel object nieuw leven ingeblazen. Grote spelers op de markt bezitten vaak talloze objecten die allemaal de nodige aandacht behoeven. Het verdelen van de aandacht blijkt in de praktijk nog al eens een uitdaging. Toch kan het grote gevolgen hebben wanneer een perceel het ‘ondergeschoven kindje’ wordt.
Wel verkocht, nog niet geleverd
Het komt regelmatig voor dat vastgoedbeleggers een perceel verkopen, maar de juridische levering van het perceel pas enige tijd later plaatsvindt. Het perceel wordt dan in feitelijk gebruik gegeven aan de koper, zodat het voorbereidende werk voor de herontwikkeling alvast in gang kan worden gezet. De verkoper heeft in dat geval vaak geen feitelijke bemoeienis meer met het perceel. Voor het gevoel van de verkoper is hij al van het perceel af.
De feitelijke werkelijkheid kan echter verschillen van de juridische werkelijkheid. In de praktijk is het perceel misschien in gebruik gegeven aan de koper, maar op papier is de verkoper als eigenaar nog altijd verantwoordelijk. Het doen of laten van de koper op het perceel kan de verkoper worden toegerekend. En dat heeft soms grote (en dure) gevolgen.
Gebruik in strijd met het bestemmingsplan
Doorgaans zal de koper een omgevingsvergunning nodig hebben voor het herontwikkelen van een perceel. Zonder die vergunning mag er nog niet worden gesloopt of gebouwd. Wanneer de koper tóch handelingen verricht zonder daarvoor de juiste vergunning te hebben, is dat in strijd met het bestemmingsplan en zal de gemeente niet schromen om te handhaven. En daarvoor zal de gemeente zich wenden tot de eigenaar van de perceel. Dat is in het hiervoor genoemde geval de verkoper.
Ook komt het voor dat de koper juist niet proactief genoeg is met het ontwikkelen en onderhouden van een perceel. Denk aan een verwaarloosd terrein waarop illegale activiteiten worden verricht door derden. Het oneigenlijk gebruik door derden is net zo goed in strijd met het bestemmingsplan. Van het oneigenlijk gebruik zijn de verkoper of de koper in dat geval vaak niet eens op de hoogte. Zo kan het voorkomen dat op een perceel een illegale – doch goedlopende – parkeerservice wordt gerund. Je kunt het soms zo gek niet bedenken.
Last onder dwangsom
Wanneer de gemeente op de hoogte raakt van het oneigenlijk gebruik, zal zij hier in de regel tegen optreden. De gemeente heeft immers een beginselplicht tot handhaving. Handhaving kan bijvoorbeeld plaatsvinden door het opleggen van een last onder dwangsom. Die dwangsom kan fors zijn; een bedrag van enkele tientallen duizenden euro’s – of zelfs € 100.000,- – is niet uitzonderlijk. In dat geval moet de verkoper proactief handelen om te voorkomen dat de dwangsom uiteindelijk is verschuldigd. Stilzitten betekent op de blaren zitten.
Houd controle en blijf monitoren
Het is als verkoper van groot belang om een commercieel pand of perceel zelfs na verkoop goed in de gaten te houden. Als juridisch eigenaar ben je, tot het moment van het notarieel transport, eindverantwoordelijk voor wat er met het perceel gebeurt. Houd daarom altijd een oogje in ’t zeil om te voorkomen dat je vlak voor de eindstreep nog wordt geconfronteerd met bestuurlijke sancties. Extra zorgvuldigheid vooraf voorkomt een dure grap achteraf.