De Nederlandse zorgconsument wil zorg ‘zelf’ online regelen

Langzaam maar zeker komt er steeds meer beweging in de Nederlandse zorg voor wat betreft de implementatie van eHealth. Zorgaanbieders zien meerwaarde in de ontwikkelingen in eHealth. Dit geldt ook voor de zorgprofessionals die zeggen dat zij zich komend jaar zullen inspannen voor het elektronisch uitwisselen van informatie en het online regelen van zaken, zoals het maken van afspraken. Een derde van de huisartsen verwacht zich in 2015 en 2016 zelfs te gaan inspannen voor e-mental health. Ondanks het feit dat  eHealth steeds meer wordt toegepast in de zorg, blijkt uit het onderzoek dat de resultaten van deze lokale inspanningen nog niet altijd zichtbaar zijn op landelijke schaal.

Pilots
Meer dan een derde van de huisartsen, ruim de helft van de medisch specialisten en twee derde van de psychiaters gaven aan dat in hun praktijk of zorginstelling in het afgelopen jaar een pilot is gedaan met een eHealth-toepassing. Opvallend is dat meer dan zeventig procent hiervan na de proefperiode is doorgegaan met het gebruik van de eHealth-toepassing.

In de derde editie van de eHealth-monitor werd specifiek onderzoek gedaan naar de meerwaarde van digitale zorg voor zorggebruikers en zorgverleners. Uit de cijfers blijkt dat beide partijen de voordelen zien in online dienstverlening, zoals het maken van afspraken of het aanvragen van internet recepten. De zorgconsument vindt het vooral vervelend het huis te moeten verlaten om een zorgverlener te spreken (39%) en mist controle en overzicht over wat zorgverleners in het dossier vastleggen (27%). Huisartsen en medisch specialisten ondervinden volgens de monitor vooral hinder van het onvoldoende kunnen delen van patiënteninformatie (met name medicatie-informatie) buiten de eigen praktijk of zorginstelling. Ook ondervinden zij hinder van onvoldoende integratie van ICT-diensten, zoals communicatie of verslaglegging met het eigen informatiesysteem.

De mogelijkheid om via internet een afspraak te maken bij de huisarts is sinds 2013 toegenomen van 14% naar 27%. Ook medische specialisten stuurde patiënten vaker (van 18% naar 28%) een herinnering voor een afspraak via sms of email. Verpleegkundigen gebruiken steeds meer internet en apps om informatie op te zoeken, een stijging van 28% naar 48%, of om aan cliënten te laten zien, van 20% naar 25%. Dit laatste gebeurt in de ziekenhuiszorg vaker dan in de care.

De zorgconsument houdt steeds vaker gegevens bij over zijn lichamelijke activiteiten, doktersbezoeken en behandelingen. Zo gebruikt bijna een op de vijf zorgaanbieders in 2015 een apparaat of mobiele app om lichamelijke activiteiten bij te houden. Ook het gebruik van een psychologische zelftest op internet steeg van 8% naar 14%.

Het percentage huisartsen, medisch specialisten en psychiaters dat via internet inzage biedt in de medische gegevens is volgens de monitor nog steeds laag. Dit terwijl de zorggebruikers dit wel graag zou willen (40-46%). Huisartsen en medisch specialisten zijn niet principieel  tegen inzage in het gezondheidsdossier, maar zijn vooral bang voor de mogelijke negatieve gevolgen. Patiënten zouden angstig of ongerust kunnen worden als ze hun medische gegevens zien, hetgeen zou kunnen leiden tot meer vragen (en dus meer werk). Aan de andere kant is er nog steeds zorg over de juiste toepassing en naleving van de privacyregelgeving. De helft van de artsen vreest voor zorgen van patiënten, misverstanden, beveiligingslekken en een hogere werklast door het beantwoorden van vragen.

De ontwikkelingen op het gebied van eHealth zijn niet meer te stoppen. Consumenten zullen steeds meer met eigen apps en hulpmiddelen gezondheidsgegevens verzamelen. De zorg zal hierop in moeten springen. Het is dan ook zaak onduidelijkheden op het gebied van wet- en regelgeving weg te nemen. Zorginstellingen zullen zich daarover moeten voorlichten door specialisten.

Heeft u nog vragen, neemt u dan contact op met Natascha van Duuren, Advocaat & partner IT, Privacy & Cybersecurity.