Kortgezegd is daarvan sprake indien een instelling is opgericht met het specifieke doel te voorzien in behoeften van algemeen belang en de activiteiten voor meer dan de helft worden gefinancierd door de overheid of het beheer van de instelling is onderworpen aan overheidstoezicht. Van overheidsfinanciering is alleen sprake indien tegenover de financiering door de overheid geen concrete tegensprestatie staat. Van overheidstoezicht is sprake indien de overheid het beleid van de instelling, in het bijzonder met betrekking tot het plaatsten van opdrachten, reëel kan beïnvloeden. De Hoge Raad had al uitgemaakt dat geen sprake was van overheidsfinanciering omdat tegenover uit het (toenmalige) Ziekenfonds ontvangen gelden juist wel een specifieke prestatie, namelijk zorgverlening stond. In de bewuste uitspraak heeft het Gerechtshof vervolgens geoordeeld dat de overheid geen beslissende invloed uitoefende op het beleid van het ziekenhuis met betrekking tot de aanschaf van voedselverdeelwagens.
Vorige week heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant in een uitvoerig gemotiveerd vonnis geoordeeld dat zorgverzekeraar CZ wél als een publiekrechtelijke instelling moet worden aangemerkt. CZ voorziet in een behoefte van algemeen belang door het verzekeren van zorg en verpleging. CZ heeft onvoldoende gemotiveerd betwist dat zij ongeveer 45% van haar financiering verkrijgt uit de premies van haar verzekerden en voor meer dan de helft door het Rijk wordt gefinancierd uit het Zorgverzekeringsfonds, zonder dat daar een tegenprestatie tegenover staat.
Het bizarre van deze uitspraak is wel dat zij is gebaseerd op de begroting van CZ over 2014. In haar begroting voor dat jaar is CZ ervan uitgegaan dat zij iets meer dan 50% van haar inkomsten van het Rijk zou verkrijgen. In 2015 zou dat percentage zomaar lager kunnen zijn en zou CZ wellicht opeens niet meer aanbestedingsplichtig zijn. Evengoed is denkbaar dat andere zorgverzekeraars nu niet aanbestedingsplichtig zijn omdat zij net iets minder dan 50% van hun inkomsten van het Rijk ontvangen.
Per van der Kooi en Menno de Wijs
Vragen?
Heeft u vragen over deze zaak, neemt u dan contact op met Per van der Kooi of Menno de Wijs.